Kur'an-ı Kerim'in kırk sekizinci suresi olan Fetih Suresi, Medine'de Hudeybiye Antlaşması'ndan sonra Hicret'in altıncı yılında nazil olmuştur. Sure, yirmi dokuz ayet, beş yüz altmış kelime, iki bin dört yüz otuz üç harften oluşmaktadır. Fasılası Elif harfidir. Adını, surede geçen "fetih" kelimesinden alır: "Biz sana apaçık bir fetih müjdeledik" (Ayet 1). Fetih, bir yeri almak, zaptetmek, ele geçirmek veya açmak, bir kapalılığı gidermek anlamına gelir.

Fetih Suresi, Müslümanların geleceğine dair müjdeler içermektedir. Hudeybiye Antlaşması'ndan önce Resulullah (s.a.v.), rüyasında sahabeleriyle birlikte Mekke'ye gittiklerini ve orada umre ziyaretini yaptıklarını gördü. Peygamberler için rüyalar önemli bir yer tutar; çünkü rüyalar bir çeşit vahiydir. Bu rüya üzerine Resulullah, ashabına umreye gitmek üzere hazırlık yapmalarını ve çevreye haber göndermelerini emretti. Muhacir ve Ensar hazırlıklarını yaptılar, ancak çevre kabilelerden çağrıya icabet etmeyenler oldu. Mekkeliler, hicretten sonra beş yıldır hiçbir Müslümanı Mekke'ye sokmamışlardı ve bu nedenle Müslümanlar, izin almadan yapılan bu yolculuk sonucunda bir katliama tâbi tutulacaklarını düşünüyorlardı.

Hac mevsiminde Mekke'nin kapılarını amansız düşmanlarına bile açan Mekkeliler, sadece Müslümanların gelmesini kabul etmiyorlardı. Peygamber (s.a.v.) ile birlikte 1400 sahabi yola koyuldu. O dönemde umreye gidenler, adet olduğu üzere her şahıs sadece kılıcını silah olarak götürürdü. Kurban edilmek üzere yetmiş deve de götürmüşlerdi. Mikata geldiklerinde ihramlarını giyerek yollarına devam ettiler. Harem sınırına yakın Hudeybiye denilen yere geldiklerinde ise Mekkelilerin silahlanarak pusuya yattıkları haberi duyuldu. Müslümanlar orada konakladılar ve karşılıklı elçiler gönderildi. Nihayet antlaşma yapmak üzere görüşmeler yapıldı ve antlaşma imzalandı. Antlaşma maddeleri görünürde Müslümanların aleyhineydi. Bu sebeple şartlar görüşülürken Müslümanlar aşırı derecede huzursuzdular ve hoşnutsuzluklarını Resulullah'ın huzurunda bile dile getiriyorlardı.

İşte böyle bir antlaşmadan dönerken, -ki umre yapma imkânını da bulamamışlardı- Mekke fethini içeren Fetih Suresi indi. Sure, Müslümanların gönlüne su serpmişti. Sure şu fetih müjdesiyle başlar:

"Biz sana apaçık bir fetih verdik. Ta ki Allah, senin günahından, geçmiş ve gelecek olanı bağışlasın ve sana olan nimetini tamamlasın ve seni doğru bir yola iletsin ve Allah sana şanlı bir zafer versin. O, imanlarına iman katsınlar diye müminlerin kalplerine huzur indirdi. Göklerin ve yerin askerleri Allah'ındır. Allah bilendir, her şeyi hikmetle yapandır." (1-4).

Böylece Müslümanlara sadece umreye gidecekleri değil, Mekke'nin fethedileceği müjdesi de verilmiş oluyordu. Sure, müminlerin ahirette de mükâfatlandırılacaklarına, münafık ve müşriklerin ise şiddetli bir azaba çarptırılacaklarına dikkat çektikten sonra; korkuları sebebiyle bu yolculuğa katılmayanların samimi kişiler olmadıklarını, Medine'ye varıldığında asılsız birtakım bahaneler uyduracaklarını haber vermektedir. Söz, nihayet antlaşmaya katılan müminlere getirilir. Allah'ın o kimselerden razı olduğu ve yakında bir fetihle mükâfatlandırılacakları anlatılır:

"Allah şu müminlerden razı olmuştur: ki onlar, ağacın altında sana bey'at ediyorlardı. Allah onların gönüllerindeki (Doğruluk ve vefayı) bildiği için onların üzerine huzur ve güven indirdi ve onlara yakın bir fetih verdi. Yine onlara (Yakında) alacakları birçok ganimetler bahşetti. Allah üstündür, hikmet sahibidir" (18-19).

Bu arada Hz. Peygamber (s.a.v.)'in Hudeybiye Antlaşması'ndan önce gördüğü rüya ele alınarak Peygamberin bu rüyasının gerçek çıkacağı bildirilir (27-28). Kur'an'da geleceğe dair bu tür pek çok haber vardır ve bunların hepsi anlatıldığı gibi gerçekleşmiştir. Sûrenin sonunda Peygamber ve onunla birlikte olanlar övülerek üstün hasletlerinden bir kısmı şöylece dile getirilir:

"Muhammed Allah'ın elçisidir. Onun yanında bulunanlar, kâfirlere karşı şiddetli, kendi aralarında merhametlidirler. Onların, rükû ve secde ederek Allah'ın lütuf ve rızasını aradıklarını görürsün. Yüzlerinde secdelerin izinden nişanlar vardır. Onların Tevrat'taki vasıfları ve İncil'deki vasıfları da şudur: Filizini çıkarmış, onu güçlendirmiş, kalınlaşmış, derken gövdesinin üstüne dikilmiş, ekincilerin hoşuna giden bir ekin gibidirler. Onlara karşı kâfirleri de öfkelendirir (Bir duruma geldi). Allah, onlardan inanıp iyi işler yapanlara mağfiret ve büyük mükâfat vadetmiştir" (29). Bu benzetme, Allah Resulü'nün ve arkadaşlarının ilk ve son durumlarını anlatmaktadır. İlk defa yere atılan bir tane gibi filizlenmeğe başlayan Müslümanlar, gittikçe güçlenerek koca bir ordu olmuşlar; İslâm tohumunu ekenler bu durumdan son derece sevinirlerken, onların bu güçlü durumunu gören kâfirler, öfkeden çatlar hale gelmişlerdi.

Rasulullah (s.a.v.) şöyle buyurmuştur: "Bu gece bana öyle bir sure indirildi ki o sure benim için dünya ve içinde bulunan her şeyden daha hayırlıdır." (Sahihi Buhari). Bir diğer hadiste: "Fetih Suresi'ni okuyan kimseye Hudeybiye ağacının altında Muhammed (s.a.v.)'e biat eden kimse gibi sevap vardır." (Ubey bin Kab R.A'dan).

İbni Mesud (R.A.)'dan: Rasulullah buyurdu ki: "Ramazan'ın birinci gecesinde kim nafile namaz kılıp namaz içinde Fatiha'dan sonra Fetih Suresi'ni okursa Allah Teâlâ o kimseyi bütün sene korur." (Ruhul Beyan Tefsiri).

Ebu Said (R.A.) ve Ebu Hureyre (R.A) rivayetinde ise bu namazın sonunda selam verildikten sonra 10 defa Kadir Suresi ve 10 defa da Efendimize salavat okunur ilavesi vardır. (İhyay-ı Ulumiddin).

Allah Resulü (s.a.v.) buyuruyor: "Bir kimse Fetih Suresi'nin tamamını Ramazan ayının birinci gecesi baştan sona kadar okursa ve bu okuyuşunu Allah rızası için yaparsa gelecek aynı güne kadar bir sene müddetle Cenab-ı